۲۰۱۲ برای گوگل برهه حساسی بود. سالی که بر روی پایه های از قبل گذاشته شده محصولات جدیدی را ارائه کرد، تمرکزش بر دو حوزه موبایل و شبکه های اجتماعی را عمق بخشید و یک نگاه اجمالی به آینده کامپیوترهای پوشیدنی را برای ما ممکن کرد.
اجتماعی شدن گوگل با معرفی +Google در سال ۲۰۱۱ آغاز شد و در ۱۲ ماه گذشته گوگل بسیاری از سرویس هایش را با آن یکپارچه کرد، گویا در این میان +Google مثل یک چسب اجتماعی آنها را به یکدیگر متصل کرده.حالا گوگل حضوری گسترده در دو بخش مهم دنیای دیجیتال، یعنی وب و موبایل دارد. در این مطلب می خواهیم با سال ۲۰۱۲ و خاطرات گوگلی آن وداع کنیم. با انجمن همراه باشید.
موبایل: همه دسر های من
خیزش اندروید ادامه یافت: اندروید پاسخ گوگل است به پلتفرم موبایل اپل، یعنی iOS. گوگل این پلتفرم را پس از خرید کمپانی اندروید تصاحب کرد و اولین محصول اصلی آن در سال ۲۰۰۷ معرفی شد. اما تازه امسال بود که فشار اندروید بر اپل به اوج رسید و گوگل پیوند خود با سامسونگ -اصلی ترین بازیگر دنیای اندروید- را تقویت کرد.
تا این زمان، بیش از ۵۰۰ میلیون تبلت و تلفن اندرویدی فعال شده و فعال سازی روزانه با جهشی نزدیک به ۱۰۰ درصد، از روزانه ۷۰۰ هزار دستگاه در ۲۰۱۱ به روزانه ۱٫۳ میلیون دستگاه در سال ۲۰۱۲ رسیده. به لطف رونق بازار اسمارت فون بود که سامسونگ توانست امسال به صدر نشینی ۱۴ ساله نوکیا در فروش تلفن های همراه (هوشمند و غیرهوشمند) پایان دهد و ۲۹% از بازار جهانی را به خود اختصاص دهد.
سهم بازار اندروید، از این بازار به آن بازار فرق دارد. به لطف تولید دستگاه هایی با قیمت های باب میل همه اقشار جامعه، اندروید توانسته در بازار های رو به توسعه جهشی بلند داشته باشد، به خصوص در آسیا (۹۰% تلفن های فروش رفته در چین اندرویدی هستند) ولی در غرب ماجرا فرق دارد و رقابت با اپل تقریباً شانه به شانه است.
چرا آمار چین آنقدرها مهم نیست؟ آمارهای فوق العاده چین فقط نیمی از داستان را تعریف می کنند زیرا گوگل پلی (فروشگاه اپلیکیشن گوگل که از اندروید مارکت تغییر نام یافت) هیچ اپلیکیشنی در این کشور به فروش نمی رساند. همچنین گوگل در حال نزاع با اختصاصی سازی گسترده پلتفرم اندروید در چین است، جایی که کمپانی هایی مثل Xiaomi -که در ۱۸ ماه ۶٫۵ میلیون تلفن هوشمند فروخته، نسخه های دستکاری شده اندروید را بدون سرویس های گوگل بر روی تلفن های خود نصب می کنند.
امسال رقیب چینی گوگل در امر جستجوی اینترنت، یعنی Baidu از طرح خود برای سواری گرفتن از اندروید برای ارائه پلتفرم خود با نام Baidu Cloud پرده برداشت، سیستمی که سرویس های گوگل را دور می زند تا چینی ها از همتاهای بایدویی آن استفاده کنند. هم اکنون لنوو (پیشتاز فروش تلفن هوشمند در چین) سوار بر عرشه این کشتی متخاصم است و انتظار می رود در سال ۲۰۱۳ شرکای دیگری هم اضافه شوند. چنین اختصاصی سازی هایی تمام مزیت های رقابتی را که گوگل از اندروید برای معرفی آنها استفاده می کند از بین خواهد برد. بدون جستجو، مرورگر و سایر سرویس های پیش فرض، سر جمع حضور در بازار چین برای گوگل مساوی می شود با آن عدد گردی که در کنار ۱، دنیای دیجیتال را می سازد.
امسال وقتی ماجرای ارائه تلفن هوشمند ایسر در چین داغ شد، اندی رابین که مؤسس اندروید است سیستم عامل Aliyun ساخت Alibaba را یک نسخه ناقص از اندروید قلمداد کرد که از run-time اندروید برای وصل شدن به فروشگاه گوگل پلی استفاده می کند و سپس گوگل به سبک کابوی ها، خطی بر روی شن ها کشید و اعلام کرد اگر ایسر از این خط عبور کرده و چنین تلفنی را عرضه کند، “مجبور” به ترک Open Handset Alliance اتحادیه تلفنِ باز خواهد شد. باید دید گوگل در آینده چطور با اتفاقات مشابه دست و پنجه نرم می کند.
پر کردن فاصله با اپل در فروش اپلیکیشن: کمتر کسی هست که بازار امروز تبلت و تلفن را دو قطبی نداند، فعلاً فقط گوگل و اپل را می توان قدرت های مهم به شمار آورد و ریم و مایکروسافت در جنگ بر سر جایگاه سوم (کیلومترها دورتر از جایگاه اول و دوم) به سر می برند.
یکی از مواردی که هنوز گوگل در آن به اپل نرسیده درآمد از فروش اپلیکیشن است. در ۴ ماه گذشته رشد درآمد گوگل پلی ۴۳% بوده و رشد درآمد اپ استور ۲۱% ولی در کل سال، درآمد اپ استور در ۲۰ کشور ۵۱% افزایش یافته. اینک درآمد روزانه اپ استور ۱۵ میلیون دلار است و گوگل پلی ۳٫۵ میلیون.
این فاصله نشانگر آن است که توسعه دهندگان هنوز این حس را دارند که iOS در مقایسه با اندروید، کیفیت بهتری را برای کاربران رقم می زند. بزرگی جامعه کاربران اندروید که ناشی از قیمت مناسب گجت های اندرویدی است، آن را به پلتفرمی مهم تبدیل کرده ولی توسعه دهندگان اگر مجبور به انتخاب باشند، احتمالاً به خاطر درآمد مناسب iOS را بر اندروید ترجیح خواهند داد.
جیلی بیلی: از منظر نرم افزاری، گوگل با ارائه نسخه ۴٫۱ گام بلندی را برای اندروید برداشت. سیستم جدید که در ژوئن معرفی شد یک ماه بعد راهش را به دستگاه های اندرویدی باز کرد. یک آپدیت قوی که ویژگی های اضافه جدیدی را به پلتفرم افزود از جمله: یک تجربه جستجوی جدید با بازطراحی کامل، رابط کاربری جدید و جستجوی صوتی سریع تر.
Google Now نیز که رقیب کمپانی برای سیری است، یکی از اجزا کلیدی بود و با آن، امکان شخصی سازی بیشتر و دریافت اطلاعات متنی در مواقع نیاز فراهم آمده. ماه عسل جیلی بیلی زمانی تمام شد که اپل با رأی دادگاه سامسونگ را مجبور کرد جستجوی جهانی خود مبتنی بر Google Now را برای گلکسی نکسوس غیر فعال کند. شروع خوبی نبود ولی به هر حال، نسخه جدید پلتفرم دل کاربران و سازندگان تلفن ها را به دست آورد. البته نقطه آشیل گوگل، شکایت های حقوقی نیست بلکه از هم گسیختگی است.
از هم گسیختگی نرم افزاری باعث شده به روز رسانی به جیلی بیلی مدت زمان زیادی کاربران را منتظر نگه دارد. مشکل وجود نسخه های مختلف اندروید انکار ناپذیر است، خیلی از دستگاه های سال ۲۰۱۱ -به طور رسمی- به جیلی بیلی آپدیت نخواهند شد و این چندان به مذاق مشتریان خوش نمی آید.
با این حال نرخ به روز رسانی به جیلی بیلی، تا آگوست به ۱٫۵ درصد رسید و هم اکنون حدود ۶٫۷% تخمین زده می شود. نسخه قبلی یعنی اندروید ۴ (بستنی حصیری) نیز روی ۲۷٫۵% از دستگاه های اندرویدی به کار ادامه می دهد. اما هنوز از هم گسیختگی پهنه اندروید به چشم می آید و وقتی با پلتفرم رقیب مقایسه کنیم، در هفته اول انتشار جدیدترین نسخه iOS ، ۲۵% از ۴۰۰ میلیون دستگاه مجهز به آن به iOS 6 آپدیت شدند.
اپلیکیشن ها و سرویس ها: گوگل موقعیت خود در دنیای پست پی سی (قلمرو گجت های قابل حمل) را با چند سرمایه گذاری برای توسعه اپلیکیشن ها، به علاوه ارائه آپدیت برای سرویس های از قبل موجود، محکم تر کرده. گوگل پلاس یکی از تمرکزهای اصلی کمپانی است که مثل یک چسب، به پیوستگی سرویس های اینترنتی گوگل و ارتباط کاربران آنها با هم کمک می کند. با نگاه به گستردگی اندروید بدون نیاز به اشاره به رشد روز افزون بازار موبایل و تبلت، می توان گفت که نرم افزار و اپلیکیشن جزئی کلیدی از استراتژی موبایل گوگل است. در اصل مدیران گوگل پلاس، آقای ویک گوندورا و بردلی هوروویتز می گویند میزان استفاده از گوگل پلاس در تبلت ها و تلفن های هوشمند بسیار تسریع شده و باعث بازطراحی کامل اپلیکیشن آن با در نظر گرفتن خواسته های کاربران گردیده.
درگیری ها بر سر اپلیکیشن های پیش فرض یوتوب و نقشه گوگل برای iOS که منجر به کنار رفتن آنها شد، از جنبه آزادی طراحان گوگل بسیار خوب تمام شد زیرا آنها توانستند فلسفه طراحی خودشان را بدون دخالت اپل پی بگیرند و اپلیکیشن های متمایزی را برای iOS ارائه کنند که باعث ادامه حضور فعالانه گوگل در پلتفرم رقیب شد. در اصل رئیس بخش توسعه Gmail برای iOS می گوید که اتفاقات رخ داده باعث شد تا طراحان گوگل تمام تلاش خود برای ارائه کیفیتی بالاتر از اپلیکیشن های پلتفرم اندروید را به کار ببندند تا برای همه در خارج از کمپانی روشن شود که گوگل نیز یک کمپانی طراح است. همانطور که می دانید اپل مانور زیادی روی طراحی اپلیکیشن های iOS می دهد و از این منظر، گوگل آن را به چالش کشیده.
گوگل در رقابت با فیسبوک که سرویس اینستاگرام را خریداری کرد، Snapseed را به تملک در آورد به خصوص که چند وقت پیش خبرهایی از ارائه ***** های عکس اختصاصی از سوی توییتر هم شنیده می شد و رقابت داشت بالا می گرفت. حالا Snapseed به رایگان برای اندروید و iOS در دسترس است و گوگل دامنه نفوذ خود را گسترش داده. البته Snapseed کپی اینستاگرام نیست ولی آن هم ***** های عکس را ارائه می کند و علاوه بر این، امکانات ویرایش عکسی را در اختیار کاربران قرار می دهد که تقریباً در هیچ اپلیکیشن دیگری وجود ندارد.
۲۰۱۲ سالی بود که در آن گوگل توانست خیلی از قطعه های اصلی پازل دنیای موبایل را کنار هم بچیند و نظر خیلی از کاربران پلتفرم های رقیب را هم در مورد خودش عوض کند. همانطور که اریک اشمیت گفته، گوگل بخش اعظم درآمد موبایل خود را از iOS به دست می آورد و از این رو باید در این بخش حضور قدرتمندی داشته باشد.
دستگاه ها
نکسوس ها: امسال گوگل شیرجه عمیقی نیز در دنیای سخت افزار داشت و سه پست پی سی جدید معرفی کرد: نکسوس ۴، ۷ و ۱۰٫ عامل اصلی استقبال عالی از آنها قیمت های مناسب در عین مشخصات رقابتی عالی است. قیمت نکسوس ۴ در کشورهایی که فروشگاه آنلاین گوگل پشتیبانی دارد، نصف گلکسی اس ۳ است در حالی که مشخصات به شکل واضحی نزدیک به هم است. در کنار محبوب شدن نکسوس ۴، نکسوس ۷ را نیز نباید از یاد برد که موفق ترین محصول ۲۰۱۲ گوگل است.
موتورولا: خرید ۱۲٫۵ میلیارد دلاری موتورولا که در سال ۲۰۱۲ نهایی شد، حالا کم کم دارد مفهوم دیگری پیدا می کند. خبرها درباره توسعه ایکس فون تحت نظر آقایلیور ران را حتماً خوانده اید. البته گوگل در حال کوچک کردن این کمپانی، حذف فرصت های شغلی زائد و تعطیل کردن بخش های اضافه است ولی در عین حال، مثلی هست که می گوید: «یا الآن یا هیچ وقت.» اگر الآن زمان مناسب برای ایجاد تغییرات بنیادی در فرهنگ کاری موتورولا نیست، پس کِی است؟
سال ۲۰۱۳ با “ایکس فون” و “ایکس تبلت” که گویا آن هم در دست توسعه است، داغ تر از هر زمان دیگری خواهد شد. کاملاً منطقی است که گوگل از ظرفیت های مهندسی و طراحی موتورولا برای تولید یک محصول خیره کننده استفاده کند. با این حال در این مرحله هنوز نمی توان گفت این محصول چه چیزی از کار در خواهد آمد. گوگل انرژی زیادی را معطوف به محصولات خانواده نکسوس کرده و نشانه های موفقیت، آرام آرام پس از چند سال نمایان شده اند. با این حال شاید خیلی زود باشد که انتظار رقابت مستقیم و شانه به شانه با اپل و سامسونگ را داشته باشیم.
گوگل پلاس
گوگل پلاس در مرکز توجه کمپانی قرار دارد، علاوه بر مهاجرت به سمت دنیای موبایل، گوگل پلاس تغییرات و ویژگی های جدید بسیاری را هم پذیرا شده. در ابتدای سال کاربران گوگل پلاس ۹۰ میلیون نفر بودند که ۶۰% از آنها هر روز از این سرویس استفاده می کردند. هر چند تعداد کاربران چشم گیر است ولی آمارها چندان سر راست نیست.
تا امروز ۵۰۰ میلیون نفر به گوگل پلاس پیوسته اند و ۲۳۵ میلیون نفر از آنها فعالانه از آن استفاده می کنند که این شامل استفاده از دکمه پلاس وان برای محبوب کردن اپلیکیشن های گوگل پلی و دور هم نشینی در جیمیل هم می شود. اما تعداد کاربران فعال در خود گوگل پلاس، چیزی در حدود ۱۳۵ میلیون نفر است. با وجود این موشکافی، آمارها بسیار خوب هستند و گوگل توانسته در بسیاری از زمینه ها خیره کننده ظاهر شود.
چت تصویری با Hangout تبدیل به یک بستر محبوب و نه فقط یک ویژگی در کنار سایر ویژگی ها شده و اضافه شدن آن به جیمیل هم بسیار ایده خوبی بوده؛ اوباما، دزموند توتو، دالای لاما و نخست وزیر ژاپن در بین کاربران این سرویس مشاهده می شوند.
گوگل پلاس امسال یک بازنگری کلی را هم به خود دید و با اینترفیس جدید و جذاب به روز شد که تأکید آن بر روی به اشتراک گذاشتن تصویر و ویدیو بود. جایگاه هنگ آوت هم در این طراحی جدید تقویت شد.
یوتیوب
یوتوب به لحاظ اداره، برای خودش یک کمپانی مستقل است ولی این را که به کنار بگذاریم، تبدیل به یک کانال تصویری جهانی شده. نگاه کنید که چطور PSY با کلیپ Gangnam Styleخود رکورد ۱ میلیارد بازدید ویدیو در یوتوب را شکسته و اریک اشمیت را هم به رقص با خود وا داشته! جالب اینجا است که ۴٫۶ میلیون دلار از درآمد ۸٫۱ میلیونی این رپر کره ای از تبلیغات حاصل شده که فقط به خاطر معروفیت و شهرت گانگنام استایل است. این درست بر عکس روش سایر خواننده ها است که سعی می کنند جلوی انتشار غیر رسمی محصولات خود را بگیرند تا فروش آنها افزایش یابد. PSY با رویکردی بر عکس، از این طریق توانسته بدون زحمت معروفیت زیادی کسب کند. چیزی شبیه کاری که روویو با انگری بردز کرد.
معروفیت یک چهره منطقه ای، در سطح جهانی نشان از قدرت رسانه ای یوتوب دارد و با معرفی Channels در این سایت، حالا هر ** می تواند برای خودش محتواهای اوریجینال را به بازارهای جهانی عرضه کند. گوگل ۱۰۰ میلیون دلار در Channels سرمایه گذاری کرد که حالا رقیبی برای Netflix و Hulu به حساب می آید.
سایر محصولات
گوگل گلس وارد می شود: خبر ساز ترین محصول کمپانی در این سال بدون شک گوگل گلس بود. هیچ چیزی در بازار شبیه آن نیست. دنیای آینده گیک وار خواهد شد، به نظر می رسد ارتباطات ما با ابزارهای موبایل پیوندی ناگسستنی برقرار کرده اند و هر چه ابزارها طبیعی تر باشند، بیشتر آنها را همراه خود خواهیم داشت و از این رو کاربرد بیشتری خواهند داشت. البته هنوز این محصول تکمیل نشده ولی مسلماً در سال ۲۰۱۳ بیشتر از آن خواهیم شنید و احتمال دارد که عرضه عمومی هم بشود.
گوگل درایو به دنیا می آید: ذخیره سازی ابری یکی دیگر از صنعت هایی بود که امسال گوگل وارد آن شد تا سر انجام پنجه در پنجه رقبای خود به خصوص دراپ باکس بیندازد. یکپارچگی گوگل درایو با سایر سرویس های گوگل جزو مزایای آن به حساب می آید.
گوگل و خرید Sparrow: گوگل تیم پشت ساخت یکی از بهترین اپلیکیشن های ایمیل مک را به گروه توسعه Gmail اضافه کرد، تا آن را بهبود ببخشد. تیم Sparrow در حال مذاکره با فیسبوک نیز بود بنابراین این تصاحب، پیروزی بزرگی برای گوگل به شما می رود. حالا باید منتظر باشیم تا جیمیل پیشرفت های چشمگیری را به خود ببیند.
گوگل فایبر کانزاس را چراغانی می کند: آوردن اینترنت پر سرعت به کانزاس در قالب یک سرویس ارزان آغاز شد و قرار است به ۵ همسایگی دیگر نیز گسترش پیدا کند. سرویسی که با توجه به قدرت مالی و فنی گوگل، می تواند آغاز یک چالش بزرگ برای آی اس پی ها باشد. ولی در عین حال نباید از نظر دور داشت که اینترنت موبایل امروزه سرعت رشد بیشتری دارد.
نظرات شما عزیزان: